Dofinansowano z programu Doskonała Nauka Ministerstwa Edukacji i Nauki

Nazwa zadania:  Doskonała nauka – Wsparcie konferencji naukowych

Tytuł:  Międzynarodowa konferencja poświęcona ks. Stanisławowi Konarskiemu w 250. rocznicę śmierci

Wartość finansowania:  81 290,00 PLN

Data podpisania umowy: grudzień 2022

Opis zadania: 

    Głównym celem projektu jest pogłębienie dotychczasowych badań i poddanie dyskusji nowych interpretacji roli, jaką u progu nowoczesności ksiądz Stanisław Konarski (1700-1773) odegrał w kształtowaniu nowych nurtów polskiej myśli politycznej i pedagogicznej, łączących postawę religijną z nowoczesnymi projektami politycznymi, obywatelskimi i pedagogicznymi. Realizując ten cel, konferencja przyczyni się również do przedstawienia najnowszego stanu badań nad rolą Kościoła w Rzeczypospolitej (na przykładzie zakonu pijarów) w propagowaniu nurtów oświeceniowych, jak i do refleksji na polskimi reformami oświatowymi. 

    Szczególną okazją do zrealizowania tego zamierzenia jest 250. rocznica śmierci ks. Stanisława Konarskiego. Niewątpliwie konferencja ta stanie się uzupełnieniem obchodów 250. rocznicy powołania Komisji Edukacji Narodowej. Dlatego program konferencji zostanie skoordynowany z wydarzeniami nieobjętymi tym projektem o charakterze kościelnym i państwowym. 

    Stanisław Konarski zasłużył na miano czołowej postaci polskiego oświecenia i reformatora oświaty. Był członkiem zakonu pijarów, którego początki sięgają 1597 r., gdy hiszpański kapłan, Józef Kalasancjusz rozpoczął w Rzymie tworzenie pierwszego w nowożytnej Europie systemu ogólnodostępnego dla chłopców szkolnictwa podstawowego (L. von Pastor). Do Polski pijarzy przybyli w 1642 r. i w kolejnym stuleciu, z Konarskim na czele, odegrali ważną rolę w dziejach polskiej kultury i nauki. Reformy Konarskiego były pierwszym etapem polskich reform oświatowych. Otwarcie przez niego w 1740 r. Collegium Nobilium uważa się za początek polskiego Oświecenia. Sam Konarski twierdził, że jego poczynania są pierwszym krokiem reformy szkolnictwa w całym kraju i stworzenia jednolitego systemu oświaty, który powstał po jego śmierci, gdy w październiku 1773 r. utworzono Komisję Edukacji Narodowej. Tak o roli Konarskiego pisał Maciej Janowski w Narodzinach polskiej inteligencji 1750-1831: "Na początku był ksiądz Konarski: od niego zaczynają się dzieje polskich reform oświaty w XVIII wieku. [...] określany jest czasem jako przedstawiciel 'generacji zero' polskiego oświecenia". 

    Wkład, którzy pijarzy wnieśli w rozwój polskiej nauki i kultury jest niekwestionowany, ale dzieło ks. Konarskiego wymaga wyjątkowego rozpoznania, ponieważ nie tylko był pedagogiem i reformatorem szkolnictwa, ale także politykiem, dramatopisarzem, poetą, filozofem, tłumaczem, edytorem i publicystą. 

    Stąd potrzeba zgromadzenia interdyscyplinarnego zespołu specjalistów reprezentujących nauki pedagogiczne, historię, naukę o literaturze, wiedzę o teatrze i dyscypliny pokrewne. Integralną częścią tego projektu są działania promocyjne i upowszechniające jego rezultaty. Należy do nich przygotowanie strony internetowej oraz planu komunikacji projektu w mediach społecznościowych, streaming i udostępnienie nagrań z wystąpień konferencyjnych oraz publikacja pokonferencyjna.